‘Wat hebben stervenden nodig? Wat hebben wij nodig wanneer wij sterven?
Als antwoord op de vraag bij welke innerlijke houding vanuit de omgeving de stervende mens gebaat is, deelt Ruth Cooiman met ons haar theorie ‘V.E.R.T.R.O.U.W.E.N.’. Deze is ontstaan uit haar visie op én ervaring uit de hospicepraktijk en bestaat uit tien steekwoorden. Vandaag gaat het over overgave.
‘Zich overgeven aan de onontkoombare situatie. Het besef dat wij allen sterfelijk zijn schuiven we tijdens het leven ver voor ons uit. Als het doordringt dat er geen weg meer terug is, en er over het lijden heen wordt gegaan, kan men vinden ‘dat het goed geweest is zo’. Sommige mensen willen graag terugkijken op het leven door hun levensverhaal te vertellen aan iemand die goed luistert en de juiste vragen stelt. Soms moeten er nog moeilijke onderwerpen binnen de familie- of vriendenkring worden uitgesproken. Het is fijn als daarbij deskundige hulp geboden kan worden. Mooie muziek, een tekening of schildering (laten) maken van een dierbare herinnering kunnen bijdragen aan het proces van overgave. Uiteraard is de levensovertuiging van belang en een gesprek met een geestelijk begeleider kan heel helpend zijn. Soms is er ook een verlangen naar de dood en wordt er uitgezien naar dierbare overledenen. De dood heeft vele gezichten. Eén daarvan is het besef dat sterven óók ruimte maken is. ’
Volgende week kunt u lezen wat Ruth te zeggen heeft over ‘uithouden’ in de zorg voor stervenden.
Ruth Cooiman is een regulier opgeleide verpleegkundige in de zorg voor stervenden, die verpleegkundige antroposofische zorg is geworden door opleidingen te doen waarbij zij leerde de Uitwendige Therapie in het verplegen te betrekken.